Global lojistikte, malların uluslararası sınırlar arasında sorunsuz bir şekilde taşınması için çeşitli belgeler gereklidir. Bu belgeler, gümrük işlemleri, taşıma sürecinin takibi, yükün güvenliği ve ilgili taraflar arasında anlaşmazlıkların önlenmesi gibi birçok önemli işlevi yerine getirir. İşte global lojistikte sıkça kullanılan bazı önemli belgeler:
1. Taşıma Belgeleri:
- Konşimento (Bill of Lading – B/L): Denizyolu taşımacılığında kullanılan en önemli belgedir. Taşıyıcının yükü teslim aldığını, taşıma koşullarını ve teslim edeceği yeri belirtir. Aynı zamanda bir mülkiyet belgesi olarak da işlev görür.
- Havayolu Konşimentosu (Air Waybill – AWB): Havayolu taşımacılığında kullanılan, yükün taşınmasıyla ilgili bilgileri içeren belgedir.
- CMR Belgesi (Convention relative au contrat de transport international de Marchandises par Route): Karayolu taşımacılığında kullanılan, uluslararası yük taşıma sözleşmesini belgelemektedir. Yükün teslim alındığı yeri, teslim edileceği yeri, taşıma koşullarını ve yükün bilgilerini içerir.
2. Ticari Belgeler:
- Ticari Fatura (Commercial Invoice): Alıcı ve satıcı arasındaki ticari işlemi belgelemektedir. Malın tanımı, miktarı, birim fiyatı, toplam değeri, ödeme koşulları gibi bilgileri içerir. Gümrük vergilerinin hesaplanmasında kullanılır.
- Proforma Fatura: Ticari faturanın öncesinde gönderilen, malın tahmini değerini ve diğer bilgilerini içeren bir ön faturadır. Sipariş onayı veya ön ödeme almak için kullanılır.
- Paketleme Listesi (Packing List): Yükün içindeki tüm ürünleri, miktarlarını ve ağırlıklarını listeleyen belgedir. Gümrük kontrolü ve yükün takibi için kullanılır.
3. Gümrük Belgeleri:
- Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin): Malların hangi ülkede üretildiğini gösteren belgedir. Gümrük vergilerinin belirlenmesinde ve bazı ülkelerin uyguladığı ticaret kısıtlamalarından muafiyet sağlamak için kullanılır.
- A.TR Dolaşım Belgesi: Avrupa Birliği ile Türkiye arasında yapılan ticarette kullanılan, gümrük vergilerinden muafiyet veya indirim sağlayan bir belgedir.
- Gümrük Beyannamesi: Malların gümrükten geçirilmesi için gerekli olan belgedir. Malın tanımı, değeri, menşei, gümrük tarife kodu gibi bilgileri içerir.
4. Diğer Belgeler:
- Sigorta Belgesi: Yükün taşıma sırasında oluşabilecek hasarlara karşı sigortalandığını gösteren belgedir.
- Tehlikeli Madde Güvenlik Belgesi: Tehlikeli maddelerin taşınması durumunda, ilgili güvenlik yönetmeliklerine uygun olarak hazırlanan belgedir.
- Sağlık Sertifikası: Gıda, bitki veya hayvan ürünleri gibi belirli malların taşınması için gerekli olan, ürünlerin sağlık standartlarına uygun olduğunu gösteren belgedir.
Bu belgelerin yanı sıra, belirli malların veya taşıma türlerinin gerektirdiği başka belgeler de olabilir. Global lojistikte doğru belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanması, yükün sorunsuz bir şekilde taşınması ve gümrük işlemlerinin hızlı bir şekilde tamamlanması için kritik öneme sahiptir.